1821: Οι αληθινές πτυχές της ιστορίας




ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 1

Στη σημερινή εποχή δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν πως η περίοδος της Τουρκοκρατίας δεν ήταν παρά μια παρένθεση στην ελληνική ιστορία και ότι τίποτα ουσιαστικά δεν άλλαξε σε 400 χρόνια. Όμως στην πραγματικότητα, σε αυτήν την περίοδο, συντελούνται σημαντικές αλλαγές σε διάφορα επίπεδα, στην κοινωνία, την οικονομική ζωή, τη δημογραφία, εξελίξεις που επηρέασαν όχι μόνο την εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση του 1821 αλλά ακόμη και την Ελλάδα του σήμερα.

Η σειρά ξεκινάει σκιαγραφώντας τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της ζωής των ελληνόφωνων χριστιανών μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία: υποδούλωση και καταπίεση, αυτονομία και οικονομική ευημερία, ελευθερία στην θρησκεία και την παιδεία, προσδοκίες αλλά και αναρχία,, αβεβαιότητα για το μέλλον.

Για να αποκτήσουμε μία εικόνα της καθημερινής ζωής των ελληνόφωνων χριστιανών, παρακολουθούμε τις ανασκαφές αρχαιολόγων στη Βοιωτία και το νεκροταφείο της Κορίνθου και μελετάμε τα οθωμανικά φορολογικά αρχεία της εποχής. Ανακαλύπτουμε πώς τον 15ο και 16ο αιώνα η ελληνική χερσόνησος περνάει μια περίοδο σχετικής ευημερίας, γνωστής ως Pax Ottomanica. Δημιουργούνται νέα χωριά, οι πληθυσμοί αυξάνουν και γίνονται σημαντικά δημόσια έργα.

Ακολουθεί η παρακμή με την αυξανόμενη φορολόγηση και τη δημιουργία των τσιφλικιών. Ο πληθυσμός καταφεύγει στα ορεινά, όπου δημιουργούνται νέες συνθήκες: σχετική αυτονομία, αλλά και ανασφάλεια από τους κλέφτες, που εκμεταλλεύονται την απουσία της κεντρικής διοίκησης, για να κυριαρχήσουν.

Όταν ξεσπάει ο Ρωσο–Οθωμανικός πόλεμος, στα μισά του 18ου αιώνα, οι αδελφοί Ορλώφ αποβιβάζονται στη Μάνη για να οδηγήσουν τους χριστιανούς σε εξέγερση. Η επιχείρηση της Μεγάλης Αικατερίνης αποτυγχάνει, καθώς οι Έλληνες είναι ανέτοιμοι για την επανάσταση. Κυριαρχεί ο τοπικισμός και δεν υπάρχει διαδεδομένη εθνική συνείδηση.

Όμως ακόμα και τα Ορλωφικά, παρά την παταγώδη αποτυχία τους, έχουν συμβάλει με τον δικό τους τρόπο στην επανάσταση του 1821. Πρόσφυγες από την Πελοπόννησο σκορπίζουν απ’ άκρη σ’ άκρη στην οθωμανική αυτοκρατορία, μεταφέροντας τα βιώματά τους στον ελληνόφωνο κόσμο. Μέσα στα επόμενα πενήντα χρόνια, όλα θα αλλάξουν.





  





Δείτε επίσης...