Μ.Ο.Ι.Ρ.Α

[Θεμελίνα]

Πιστευετε στην υπαρξη της "Μοιρας"?


Αν καποιος πιστευει οτι την ζωη του την οριζει αυτος.Και περασε απτο χερι του να κλεισει μια συμφωνια για δουλεια η οποια θα του καλυτερευσει την ζωη του.Θα του την αλλαξει.Γιατι δεν μπορεσε να προβλεψει οτι την επομενη ωρα που θα βγει απτο κτηριο που πριν λιγο εκει μεσα εκλεισε την συμφωνια ενα αυτοκινητο θα το παρεσερνε και θα τον σκοτωνε?

Αν απτην αλλη καποιος ειναι μοιρολατρης και πιστευει πως αυτος ευθυνεται για τα λαθη και τις αμαρτιες του δεν ειναι το λιγοτερο χαζος?

[afham]

Κατηγορηματικά όχι. Ούτε υπάρχει ούτε θα έπρεπε να υπάρχει μοίρα. Σπάνια το κάνω, αλλά θα σε παραπέμψω σε μια μελέτη που έχω κάνει πριν μερικά χρόνια για αυτό ακριβώς το θέμα:

http://filosofia.gr/eleftheros.html

Με 2 λόγια σαν συμπέρασμα:

Ο ενστερνισμός αναγκαιοκρατικών απόψεων συντελεί στη μείωση του εύρους της ελευθερίας του ανθρώπου. Η ανάγκη που ωθεί τον άνθρωπο στην πίστη ύπαρξης του περιβόητου πεπρωμένου είναι συνήθως η μετάθεση ενός μέρους των ευθυνών του, όχι σε κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο -προπαντός στον ίδιο του τον εαυτό-, αλλά σε μια αόρατη ανώτερη δύναμη που χαράζει τη ζωή μας πριν από εμάς, για εμάς. Αυτή την ανώτερη δύναμη ο μοιρολάτρης δε μπορεί να τη δει, δε μπορεί να την ψηλαφίσει και επομένως δεν είναι δυνατόν να την αντιμετωπίσει. Αυτή η απουσία της δυνατότητας ίσως κάνει τον αναγκαιοκράτη να κοιμάται πιο ήσυχος τα βράδια, αφού κανένας δε θα μπορούσε να τον κατηγορήσει για αδράνεια και ανικανότητα σχετικά με κάτι που από τη φύση του δε μπορεί να κάνει.

[Θεμελίνα]

[Δεχομαι απολυτα το γεγονος οτι εχουμε το αυτεξουσιο.Πως καποια πραγματα στη ζωης μας τα εξουσιαζουμε εμεις.Και οτι η επινοηση της λεξης ΜΟΙΡΑ ισως ειναι επινοηση καποιων οχι αρκετα δυνατων να αναλαβουν τις ευθηνες τους,να παραδεχτουν οτι εκαναν λαθος και να μαθουν απαυτο,αντι να κοιμουνται ησυχα ριχνοντας στη μοιρα τις ευθηνες.Αλλα ερχομαι και ρωταω ποια ειναι αυτη η δυναμη που οριζει οτι το επομενο λεπτο θα τερματιστει η ζωη μου(οχι απτο θανατο που επιφερει η φυσικη φθορα των κυτταρων οπως θα μου ελεγε ενας επιστημονας)απο ενα ατυχημα π.χ.και που μεχρι τοτε μια χαρα τα ειχα βρει.Ναι εγω φτεω για τα λαθη μου,εγω οριζω τη ζωη μου μπορω να αλλαξω οτι δεν μου αρεσει η μπορω να τα κρατησω.Ποια ειναι αυτη η δυναμη που για το ποσο θα ζησω δεν με αφηνει να το ορισω?

[afham]

Καταλαβαίνω τι λες. Λοιπόν, με απλά λόγια και με χρήση παραδείγματος:

Στην περίπτωση που το αυτοκίνητο πατήσει το Μήτσο και μείνει παράλυτος (να μην πω τα τινάζει για να μη μελαγχολήσουμε ):

1) ο Θεολόγος/παππάς θα του πει: "άγνωσται αι βουλαί του Κυρίου. Ήταν θέλημα θεού και αυτό εντάσσεται στο σχέδιο κατάκτησης της αιωνιότητας."

2) ο Μοιρολάτρης/αστρολόγος/βουδιστής κλπ θα του πει "έτσι ήταν γραφτό σου να γίνει. Δε θα μπορούσες να κάνεις αλλιώς γιατί εξυπηρετείς ένα ανώτερο σχέδιο. Το κάρμα βρίσκεται σε εξέλιξη. Ίσως στην επόμενή σου ζωή να εξιλεωθείς"

3) ο Φιλόσοφος θα του πει: Που είχες το μυαλό σου όταν διέσχιζες το δρόμο πανύβλακα;

Οι 2 πρώτες περιπτώσεις είναι οι πιο εύκολα αποδεκτές από τον καθένα γιατί ο ίδιος παρουσιάζεται ως άβουλο ον και "δεν είχε ευθύνη ο καημένος".

Η τρίτη περίπτωση είναι η οδυνηρή πραγματικότητα που δύσκολα γίνεται αποδεκτή. Κι αν δε φταίει ο Μήτσος, τότε φταίει ο Μπάμπης ο οδηγός του αυτοκινήτου. Τόσα χρόνια δεν έχεις διαπιστώσει ότι είμαστε αλληλεξαρτούμενοι και ότι κάθε βλακεία που κάνει ο ένας την πληρώνει ο άλλος;

Πόσο απλά πράγματα και πόσο δύσκολα τα αποδέχεται κανείς...

Δεν υπάρχει περίπτωση στη φύση που να μην παρεμβάλλεται η ανθρώπινη βούληση. Κάτσε σκέψου όσο θες. Σε προκαλώ. Όλα πηγάζουν από την πανέμορφη και καταστροφική ανθρώπινη βούληση.

[Θεμελίνα]

[Καταρχην μου αρεσε πολυ αυτο το σκερτσοζικο που εβαλες.Θελω να σου πω μια ιστορια .Κατι που συνεβει σε ενα συγγενη μου πριν τριαμιση χρονια περιπου.Ισως να σου φανει φαντασια.Οπως καθε πρωι ετσι και μια μερα πρωι σηκωθηκε να παει δουλεια.Παντα συνηθηζε να πηγενει με το αυτοκινητο.Εκεινη την μερα λοιπον ΕΙΠΕ στη θεια μου"Γυναικα σημερα εχω κεφι να περπατησω.Θα παω με τα ποδια στην δουλεια."και ετσι εκανε."Στο δρομο καποιο μηχανακι που τρεχε με υπερβολικη ταχυτητα πεφτει με δυναμη σε ενα καδο απορυματων του δημου.Ξερεις αυτους τους μεγαλους τους πρασινους.Και εκτοξευεται αυτος ο καδος γυρω στα 50 μετρα μακρυα ακριβως πανω στο θειο μου ,πηγε ακριβως προς την μερια του,Γιατι δεν πηγε στην αντιθετη μερια π.χ.επεσε πανω του στο στηθος του και σκοτωθηκε.

1)ο παπας θα πει "ηταν θελημα Θεου"
2)Καποιος αλλος θα πει "Οι μ.....δημοσιοι υπαλληλοι δεν βιδωνουν κατω στη γη τους κουβαδες ή γιατι τους βαζουν μες στη μεση?
3)Καποιος αλλος θα πει (που το ειπαν δηλ)"τι του ρθε και πηγε με τα ποδια?Δεν επερνε το αυτοκινητο οπως παντα.ΕΕΕ!!!! Βλακες το ηξερε νομιζετε?
4)Καποιος αλλος θα πει οι ζωες μας ειναι αλληλενδετες.Ολοι ειμαστε πιονια ενως παιχνιδιου.Εχασα και εγω γιατι η δικη σου κινηση ηταν λαθος π.χ
Και γω απλα ρωτω ποιος ειναι αυτος που οριζει ποτε θα μπω ποτε θα βγω απαυτο το παιχνιδι.Και το κυριοτερο ΑΝ ΘΕΛΩ να ειμαι μερος αυτου του παιχνιδιου?
Εδω οπως μου τα θετεις τα πραγματα μπορω να διακρινω την ανθρωπινη βουληση.ΤΗν βουληση του οδηγου να καβαλησει και να τρεξει να πεσει.Την βουληση του συγχωρεμενου να μην παρει το αυτοκινητο να παει με τα ποδια ωστε την συγκεκριμενη στιγμη να ηταν εκει (αν ηταν με το αυτοκινητο θα το ειχε προσπερασει αρκετη ωρα πριν).Αυτο που δεν μπορω να καταλαβω ειναι η βουληση του καδου.

[afham]

Δε χρειάζονται πολλές βουλήσεις... μία αρκεί να αλλάξει τον κόσμο. Και φυσικά οι βουλήσεις αναφέρονται σε ανθρώπινα όντα...

[Bugman]

Το ζήτημα που αναφέρεις θεμελίνα (με το παράδειγμα του θείου σου), έχει να κάνει με την θέλησή μας να βλέπουμε σχετικό ή άσχετο ένα θέμα!
Δηλαδή εσύ επειδή ήταν θείος σου το βλέπεις σχετικό και συσχετίζεις μια προσωπική του ιστορία (ότι δεν πήγαινε με τα πόδια στην δουλειά του παρά μόνο μια φορά την φορά σκοτώθηκε) με την μοίρα. Από την άλλη πλευρά η στατιστική λέει ότι όλα είναι πιθανά. Εσύ συσχετίζεις μια πιθανότητα με την μοίρα βάσει της ιδιαίτερης αξίας που προσδίδεις -αλλά ως πιθανότητα έχει την ίδια αξία με κάθε άλλη-
_________________
Σκορπίστε γνώση, μαζέψτε χαρά!

Η γνώση δεν μπορεί να πουληθεί: Γιατί ενώ κάθε εμπόρευμα μπορεί να επιστραφεί, η γνώση δεν μπορεί να επιστραφεί!

[john]

einai polu duskolo to thema moira ...to xw skeftei para poles fores kai exw katalhxei sta parakatw:

1)dream is destiny.....oti oneireuesai auto tha gineis kai auto tha ginete sth poreia ths zwh sou

2)kathe empodio kai se kalo......to pisteuw akradanta

3)tipota den einai tuxaio......ola ginontai gia kapio logo kai esu prepei na katalaveis giati

4)zw th zwh mou me tis parapanw idees kai otan pethanw apla stamataei to pexnidi ths gnwshs kai dunamhs gia mena ...egw de prokeitai na stenaxorithw otan pethanw giati aploustata oute pou tha to katalavw tha einai kati san ena tsimphma kai meta oi aisthhseis mou tha xathoun tha svhsw ,,etsi apla ,apo kei kai pera to mpalaki petietai stous gurw mou ,autoi isws klapsoun gia mena kai stenaxwrithoun

pisteuw oti moira einai to idio prama me th boulhsh enos atomou ....dhl thn eswterikh tou dunamh na mporei na pernei apofaseis gia thn idia tou th zwh ...th poreia tou ....o kathenas mas prepei na zhsei ton prosopiko tou mutho opws elege kai o koehlo ston alxhmisth
_________________
λενε πως η φιλοσοφια ξεκιναει με την αμφισβητηση ,,,ομως δεν βλεπω ποτε κανεναν να αμφισβητει τον ιδιο του τον εαυτο ..

[Αντωνης]

ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΓΡΑΜΜΕΝΟ

ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΤΥΧΑΙΑ

ΚΑΤ'ΕΜΕ ΜΟΙΡΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΣΚΕΜΜΕΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΣΥΝΔΕΟΥΜΕ ΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΩΣΤΕ ΝΑ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΟΤΙ ΤΟ ΕΝΑ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ ΚΑΙ ΚΑΤ'ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΑΛΛΗΛΟΕΞΑΡΤΩΜΝΑ

Η ΣΕΙΡΑ ΚΑΙ Η ΧΡΟΝΙΚΗ ΣΤΙΓΜΗ ΟΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΔΙΑΦΟΡΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΥΧΗΣ

ΣΥΝΕΠΩΣ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΟΔΙΑΓΕΓΡΑΜΜΕΝΗ ΜΟΙΡΑ ΑΠΛΑ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΤΗ ΣΥΝΤΗΡΟΥΝ ΩΣΤΕ ΝΑ ΑΙΤΙΟΛΟΓΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΜΒΑΝΤΑ

ΔΗΛΔΗ Η ΜΟΙΡΑ ΕΧΕΙ ΘΕ'Ι'ΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΑΡΑ ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΤΑΙ ΩΣ ΣΚΕΨΗ

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΙΠΟΤΑ

ΚΑΛΗΝΥΧΤΑ

[Bugman]

Αντώνη, σε μικρά πράγματα δεν υπάρχει τυχαιότητα! Π.χ. αν αγοράσεις μια σοκολάτα και ανοίξεις το περιτύλιγμα 99.99999999999% θα βρείς μια σοκολάτα μέσα. Το 0.0000000001% είναι ασήμαντο.
Όσο μπλεγμένο είναι ένα θέμα τόσο η έκβαση αυτού φαντάζει πιο τυχαία.
Όμως όταν λέμε κάτι τυχαίο δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να εξηγηθεί. Καλύτερα λοιπόν να λέμε πιθανό κάτι πριν συμβεί, και τυχαίο αφού συμβεί και δεν μπορούμε να δώσουμε σωστή εξήγηση.
Διαφορετικά θα κάθεται κάποιος σε μια πλατεία και θα πυροβολεί, και βάσει του σκεπτικού σου, όσοι σκοτωθούν θα είναι λόγω "τύχης". Το δέχεσαι αυτό;
_________________
Σκορπίστε γνώση, μαζέψτε χαρά!

Η γνώση δεν μπορεί να πουληθεί: Γιατί ενώ κάθε εμπόρευμα μπορεί να επιστραφεί, η γνώση δεν μπορεί να επιστραφεί!

[pankom]

Kalispera.
Mipws i moira einai -xontrika panta- enas mathimatikos tipos, tou styl 1+1=2.
Parathetw mia ergasia pou eixa kanei arketa xronia prin, sto likeio, sxetika me to thema. Elpizw na tin vreite endiaferousa.



-Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΜΟΙΡΑΙΟΥ -ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ- ΣΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΛΗΡ ΚΑΙ ΑΝΕΜΟΔΑΡΜΕΝΑ ΎΨΗ.
___________________________________________________

Εισαγωγή
Στην εργασία μου αυτή θα επιχειρήσω να επιβεβαιώσω την έννοια του μοιραίου -μια αρχέγονη έννοια, που την συναντάμε σε όλους τους πολιτισμούς (κισμέτ, destiny, μοίρα, fate) και που αφορά το προδεδικασμένο αποτέλεσμα μιας πράξης ή απόφασης του καθενός μας, εφ' όσων υπάρχουν και οι απαραίτητες προϋποθέσεις και συνθήκες για να επέλθει αυτό.

Κυρίως Μέρος
"Η έννοια του Μοιραίου -όσον αφορά τους κανόνες της γλώσσας- στα λογοτεχνικά έργα Βασιλιάς Ληρ και Ανεμοδαρμένα Ύψη".
Προκειμένου να εξεταστεί η έννοια του Μοιραίου επελέγησαν τα δύο αυτά λογοτεχνικά έργα διότι έχουν ορισμένα κοινά στοιχεία. Είναι δραματικά έργα, γραμμένα από Αγγλους συγγραφείς. Αν και απέχουν χρονολογικά, εν τούτοις οι δημιουργοί τους έχουν κοινή ιστορική- κοινωνική συνείδηση και κουλτούρα. Ακόμη θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την παρατήρηση του αιδεσιμότατου Άνγκους Μακάι που τονίζει ότι "το υλικό που χρησιμοποίησαν στο έργο τους, το πρωτόπλασμα των δημιουργιών τους, είναι το ίδιο…". Τα δύο αυτά έργα, αν τα διαβάσουμε από μία κοινωνιολογική-πολιτική σκοπιά απεικονίζουν το μεν έργο του Σαίξπηρ -κατά τον Γιαν Κοττ- την αποσύνθεση και το τέλος του μεσαιωνικού κόσμου, το δε έργο της Μπροντέ- κατά τον Άρνολντ Κέττλε- την ένταση και τις συγκρούσεις της καπιταλιστικής κοινωνίας του 19ου αιώνα.
Στην έννοια του μοιραίου (fate) και πεπρωμένου (destiny) συγκεντρώνονται παράταιρα στοιχεία όπως πανάρχαιες δοξασίες για τις σκοτεινές βουλές της Δύναμης ή των Δυνάμεων που καθορίζουν το "ριζικό" του κόσμου ή του ανθρώπου, αλλά και νεώτερες αντιλήψεις για τον απόλυτο "ντετερμινισμό" των φυσικών και ιστορικών γεγονότων.
Μοιραίο, σημαίνει το "αναπόφευκτο" στην ακολουθία ενός "συμβαίνοντος" από ένα άλλο. Σε αυτή την γλωσσολογική εξέταση δεν θα υπολογίσουμε αν το αρχικό γεγονός είναι προϊόν ελεύθερης βούλησης (ένα γέννημα από το τίποτα), αποτέλεσμα σειράς προγενεστέρων αιτιών ή σκοτεινό και αυθαίρετο (της τυφλής Τύχης). Για τις ανάγκες της συζήτησης που θα ακολουθήσει δεχόμαστε την εξάρτηση και την ακολουθία ενός άλλου δεύτερου γεγονότος από το αρχικό -όταν αυτό εμφανιστεί και συντελεστεί. Αυτή η εξάρτηση είναι τόσο στενή και άρρηκτη, ώστε άμα δοθεί το πρώτο, το δεύτερο γεγονός ακολουθεί ως αναπόφευκτη συνέπεια Εφαρμόζοντας την άποψη αυτή στα έργα υπό εξέταση παρατηρούμε ότι, οι δυο συγγραφείς στην αρχή των έργων τους παραθέτουν μία μεταφορά στην οποία συνοψίζουν την έννοια του Μοιραίου και μας προϊδεάζουν για τις αναπόφευκτες και δραματικές εξελίξεις που θα ακολουθήσουν. Στον Βασιλιά Ληρ ο τρελός (α.4)λέει ότι ο τρυποφράκτης τάιζε καιρό τον κούκο, ωσότου αυτού, ο γιος του κούκου με τσιμπιές του άνοιξε το ξερό του. Στα Ανεμοδαρμένα Ύψη από την άλλη, η κυρία Ντήν (κεφ. 4) αναφέρεται στην ιστορία του κούκου, θέλοντας να με αυτόν τον τρόπο να εξηγήσει νομοτελειακά, την εξέλιξη της ιστορίας που μόλις είχε αρχίσει να διηγείται.
Γίνεται φανερό ότι για να υπάρξει το Μοιραίο πρέπει να έχουμε μία μοριακή πρόταση -που δηλαδή αποτελείται από δύο μέλη, ούτως ώστε να περιγραφεί μία" κατάσταση πραγμάτων" για να δοθεί στο μοιραίο το νόημα του αναπόφευκτου.
Εξετάζοντας την έννοια του Μοιραίου στα δύο λογοτεχνικά έργα, παρατηρούμε ότι η "κατάσταση πραγμάτων" σε κάθε περίπτωση αποτελείται από δύο "συμβαίνοντα" -γεγονότα: ένα αρχικό που ηγείται και ένα επόμενο. Όλο το βάρος πέφτει στο πρώτο- το κύριο γεγονός-, το δεύτερο θεωρείται σε τέτοιο βαθμό εξαρτημένο από αυτό ώστε αποκλείεται να αναβληθεί ή να ματαιωθεί, ακόμη και να διαμορφωθεί διαφορετικά, είναι δηλαδή προδιαγεγραμμένο να συμβεί στην ώρα του, εφ΄όσον το πρώτο έγινε όπως έγινε και να έχει δραματική κατάληξη. Ας δούμε όμως, εξηγώντας περαιτέρω αυτή τη θέση, την υπόθεση εργασίας στην οποία απομένει να προσαρμόσουμε τα δύο έργα .

Αρχικό γεγονός + αναγκαίες προϋποθέσεις = ενδεχόμενο γεγονός.
Και στα δύο έργα την έννοια του Μοιραίου μπορούμε να την μεταφέρουμε σε πολλά σημεία -γεγονότα, όμως θα ασχοληθούμε μόνο με το αρχικό γεγονός σε κάθε ένα από αυτά, για να μην πλατιάσουμε την έρευνα
Στον Βασιλιά Ληρ, το αρχικό γεγονός είναι η απόφαση του βασιλιά να μοιράσει και να δώσει το βασίλιό του, εν ζωή, στις κόρες του.( Α , α)Οι λόγοι που τον ώθησαν σε αυτήν την ενέργεια πιθανότατα να ήσαν ο εγωισμός, η άγνοια του για την ανθρώπινη φύση, η φιλαυτία ή η πεπείθησή του ότι ένας βασιλιάς παραμένει πάντα βασιλιάς, δηλαδή διατηρεί τα προνόμια της εξουσίας.
Στα Ανεμοδαρμένα Υψη, το αρχικό γεγονός είναι η αυθόρμητη ενέργεια του Ερνσω να πάρει από τον δρόμο ένα εγκαταλελειμένο παιδί και να το εντάξει στην οικογένειά του (κεφ.4). Τα κίνητρα του πιθανότατα να ήσαν η φιλευσπλαχνία, και η ανάγκη να καλύψει την θέση του νεκρού παιδιού του. Άλλωστε βλέπουμε ότι του δίνει και το όνομά αυτού. Θα επισημάνουμε ότι και στα δύο έργα η αρχική ενέργεια ( πράξη - απόφαση) είναι και η μοναδική τους. Η εξέλιξη της πλοκής είναι ένα "παιχνίδι" παθών και εξουσίας που σαν χιονοστοιβάδα τους παρασύρει κάνοντάς τους ανήμπορους να δράσουν αποτελεσματικά και ανατρεπτικά.
Ας ανιχνεύσουμε τώρα συνεχίζοντας να δουλεύουμε στην αρχική υπόθεση, ποιες είναι οι αναγκαίες προυποθέσεις, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο ενδεχόμενο μιας δραματικής κατάληξης, όπως αυτές ξεδιπλώνονται στα έργα. Με τις πράξεις του Ληρ και του Ερνσω,διαταράχτηκε και ανατράπηκε η ισορροπία και δημιουργήθηκαν κραδασμοί στην μέχρι τότε "ομαλή" ζωή των οικογενειών.
Ως εκ τούτου θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι συγκεντρώνονται οι αναγκαίες προυποθέσεις που εξηγούν ένα δεύτερο ενδεχόμενο γεγονός. Αυτό όμως κάλλιστα θα μπορούσε να είναι μια ομαλή προσαρμογή των πρωταγωνιστών στη νέα διαμορφωμένη κατάσταση. Σε αυτήν την περίπτωση είναι φανερό ότι οι συγραφείς των έργων αυτών θα κατέληγαν να μας κληροδοτήσουν έργα πληκτικά, χώρις το δραματικό στοιχείο, χωρίς πάθη, ίσως πολύ κοινότυπα. Όμως, απ΄ότι φαίνεται, τόσο η Μπροντέ όσο και ο Σαιξπηρ χρησιμοποιούν τη σύγκρουση και την ανατροπή ως κινητήριους μοχλούς στα έργα τους.
Εάν στην αρχική υπόθεση προσθέσουμε και τις επαρκείς συνθήκες τότε μόνο μπορούμε πούμε ότι το αποτέλεσμα θα είναι το αναπόφευκτο, το οποίο θα δίνει και θα δικαιολογεί τις δραματικές διαστάσεις που έχουν τα έργα.

Αρχικό γεγονός + αναγκαίες + επαρκείς συνθήκες = αναπόφευκτο γεγονός

Στο έργο του Σαιξπηρ παρατηρούμε ότι ο βασιλιάς Ληρ απομόνωσε, τυφλωμένος από εγωισμό, τους μόνους αγαθούς, καλοπροαίρετους και πιστούς ανθρώπους, την κόρη Κορδέλια και τον Κεντ( Α,1 ).Αν αυτό δεν είχε συμβεί, σύγουρα θα μπορούσε να ζήσει με τιμές στο βασίλειο της μικρής του κόρης, δεν θα ωθούσε την χώρα του στο χείλος του εμφίλιου πολέμου και δεν θα την εξέθετε στον κύνδινο μιας ξένης εισβολής. Δυστυχώς άφησε την τύχη του στα χέρια δύο θηγατέρων που η εξουσία αφ΄ ένός μεν τις τύφλωσε, αφ΄ετέρου διήγειρε πάθη που ήσαν μέσα τους κοιμισμένα. Κατά την διάρκεια της πλοκής αποκάλυψαν ένα χαρακτήρα ανήθικο δόλιο και ραδιούργο που οδήγησε και αυτές ακόμη τις ίδιες στην καταστροφή. Η απληστία και η περιφρόνηση τους για τον απογυμνωμένο βασιλιά τις έφερε κοντα, και ο έρωτας για τον ίδιο ανδρα στην καταστροφή τους.
Στα Ανεμοδαρμένα Ύψη παρατηρούμε την θυελλώδη σχεση μεταξύ του Χίθκλιφ και της Κάθριν. Θα την χαρακτηρίζαμε σαν σχέση γεμάτη αγάπη, μίσος, προδοσία. Όταν ο Χιθκλιφ λέει "δεν μπορώ να ζήσω χωρίς την ψυχή μου" περιγράφει μια αγάπη ολοκληρωτική και υπεράνθρωπη. Όταν η Κάθριν τον πρόδοσε, υπέφερε και παραδόθηκε στα πιο βίαια και καταστροφικά συναισθήματα, καταδυναστεύοντας και καταστρέφοντας τόσο την δική του ζωή οσο και των άλλων. Εν κατακλείδι θα μπορούσαμε ακόμη να ισχυριστούμε ότι παράγοντες όπως η κληρονομικότητα, τα γονίδια και το κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον καθορίζουν την συμπεριφορά, τις αντιδράσεις,τις θέσεις, καθ΄ενός από τους ήρωες.
Συμπερασματικά θα μπορούσαμε πούμε ότι η προδοσία -αγάπης, εμπιστοσύνης- καθώς και η αρνητική και καταστροφική επίδραση της διέγερσης αχαλίνωτων παθών, είτε αυτά προέρχονται από έρωτα είτε από πάθος για εξουσία, και που είναι ικανά να κάνουν στάχτη την τάξη των αξιών, να παρασύρουν την ανθρώπινη φύση πίσω στο αρχέγονο χάος ή ακόμη να οδηγήσουν το ανθρώπινο γένος στην εξαφάνιση ,αποτελούν τις επαρκείς συνθήκες που οδηγούν τα έργα σε δραματικά μονοπάτια.
Και στα δύο έργα, εφ΄όσον αυτό που χαρακτηρήσαμε σαν μοιραίο (μοιραία απόφαση ή μοιραία κίνηση) έγινε στο παρελθόν, το αναπόφευκτο ισοδυναμεί νοηματικά με το ανεπανόρθωτο, αφού τίποτα πλέον δεν είναι δυνατόν να μεταβάλει την κατάσταση.
Είναι αξιοσημείωτο, στην έννοια του Μοιραίου, ότι μεταξύ των γεγονότων υπάρχει μία μη αντιστρέψιμη χρονική εξάρτηση. Δηλαδή οι προτάσεις δεν αντιστρέφονται χρονικά, δεν μπορούν να αλλάξουν θέσεις και η εξάρτηση παραμένει η ίδια. Δεν θα μπορούσαμε να πούμε, λογου χάριν, ότι ο δόλιος χαρακτήρας και η προδοσία των θυγατέρων του Ληρ τον ώθησαν να μοιράσει το βασίλειό του ή ότι προκειμένου να ξεκλειριστεί η οικογένειά του, ο Έρνσω υιοθέτησε τον Χίθκλιφ.


Επίλογος
Στην μελέτη αυτή, εξετάστηκε η έννοια του Μοιραίου όπως αυτό διαμορφώνεται στον Βασιλιά Ληρ και στα Ανεμοδαρμένα Ύψη. Είναι αρκετά ενδιαφέρον το να παρατητήσει κανείς πως και οι δύο συγγραφείς που ακμάζουν σε διαφορετικές εποχές ασχολούντα, με το Μοιραίο που προσδιορίστηκε, αρκετά πιο κυνικά, από τον Τσέχωφ όταν είπε "αν στην αρχή ενός λογοτεχνικού έργου υπάρχει ένα καρφί, στη συνέχεια κάποιος θα κρεμαστεί από αυτό".

____________

"The predestined end of unmastered passion is the suicide of the species"
Harold C. Goddard, The Meaning of Shakespeare, 1951.


PanKom - We live as we dream; alone

[paraskevi]

σημασια εχει Τί εννουμε οταν λεμε Μοιρα . Τυχαινουν πραγματα στη ζωη για τα οποια δεν ειμαστε υπευθυνοι -Αρρωστη μανα / ασθενεια /.....[.εμενα αυτο μου ετυχε απο τοτε που ημουν 5 ετων ] ........το θεμα ειναι πως θα διαχειριστεις το παρακατω . Πιστευω πολυ στο περιβαλλον ,τις επιλογες και την προσπαθεια ,και οχι στην κληρονομικοτητα ήτην προδιαθεση .........
Οι μεταναστες ειαν ιενα καλο παραδειγμα του "αλλαζω την μοιρα μου " σε αυτο τους θαυμαζω απεριοριστα ............Θελει ομως και θυσια το ολο πραγμα .Θυσιαζουν την ζωη τους για τα παιδια τους και μια καλυτερη μοιρα ......και αυτο θελει κοτσια .........

[pankom]

Nai, omws etsi eksiswneis tis lekseis moira kai mellon.....

Kai epimenontas, afto pou thelw na pw einai:

Antrwpos xwris douleia + Katapiestiki kivernisi (+stomata na taiseis) = Metanastis, opws eksisou kai i idia eksiswsi [f(metanastis)] tha mporouse na vgazei = kleftis i =aftoktonia i otidipote allo.

Katalavenw ti ennoeis me tin astheneia, kai sigoura einai thema epilogwn kai prospatheias, opws eipes, alla sto thema ton metanastwn, den nomizw oti eklamvenetai ws "xalane tis zwi tous"....


Kleinontas, mipws den tha eprepe na vlepoume tin moira sisxetismeni me tin ennoia tou xronou (o opoios ulika men isxiei, energeiaka, psixika i opws alliws thelete na to onomasete, den isxiei).

When I stand and contamplate my fate
and see the path
along which you have led me, I reach my end,
for artless I surrender to one who is my undoing and my end.
(Garcilaso)

[iason]

Στην ελληνική γλώσσα αρχικά, Μοίρα (εκ του μείρομαι)=μέρος, μερίδιο, το αναλογούν σε αντίθεση προς το όλον, το κατά το δίκαιον ανήκον, το προσήκον, το οφειλόμενον. Αμαρτία (α στερ. + μείρομαι) = η αποκοπή, η στέρηση, η μη συμμετοχή στη Μοίρα. Είμαρται= είναι αποφασισμένο, προειρημένο, είμαρτο= «έτσι ήταν γραμμένο», ειμαρμένη=πεπρωμένη (πέπρωται, πόρω=χαρίζω, παραχωρώ). Μόρος=η τύχη, το «ριζικό». «Υπέρ μόρον»=πέραν της Μοίρας [σημ. θεότητα] δηλ. άνθρωπος που με τα λάθη του τα κάνει χάλια, επαυξάνει τα κακά, τα κάνει χειρότερα. Το λατιν. fatum σχετίστηκε με το ομηρικό «μόρος» δηλ. ο αιφνίδιος και βίαιος θάνατος (μορτή, μόρσιμος, σε συσχέτιση με το μείρομαι, εξ ου και το λατιν. morte). Μόρσιμος=fatalis, μόρσιμον ήμαρ=η μοιραία ημέρα του θανάτου, το Μόρσιμον=η Μοίρα, το πεπρωμένο, η Ειμαρμένη (θεότητα).

Βλέπουμε, ότι ο διαχωρισμός σε fate και destiny είναι μεταγενέστερος. Αρχικά ήταν ένα και το αυτό, ήταν μάλλον destiny, αλλά… με τα κακά της ανθρώπινης μοίρας ήρθε και το fate. Η Μοίρα δηλαδή δεν είχε κακή έννοια! Ακόμα και στη μάχη, όπου ο θάνατος ήταν φυσικά αναπόφευκτος, οι νεκροί απολάμβαναν των προσηκόντων τιμών, μετέχοντες του Μοιραίου: τα «είδωλα καμόντων» του Ομήρου.

Με άλλα λόγια, μπορεί να κλαίνε κάποιοι για τον θείο που τον χτύπησε ο κάδος, αλλά αναλόγως θα άξιζε και να χαιρόμαστε και για τους νεκρούς. Να χαιρόμαστε, γιατί ΚΑΙ αυτοί οι άνθρωποι απόλαυσαν την ζωή, ήρθαν στην ύπαρξη, γεννήθηκαν στο φως του ήλιου, έζησαν. Όπως και μεις άλλωστε. Μπορεί «το τυχαίο να μην μπορούμε να το αποφύγουμε», αλλά χάρις σε αυτήν τη ρημάδα την τυχαιότητα ήρθαμε στη ζωή!

Και το γεγονός ότι γεννηθήκαμε κι αυτό τυχαίο είναι! Δεν αξίζει να χαρούμε γι΄ αυτήν την τύχη;
_________________
-Κάθε λόγος μπορεί να έχει αντίλογο. Κάθε αντίλογος πρέπει να έχει λόγο.
-Εγέμισεν ο ουρανός πετούμενους γαϊδάρους.

[kaneis]

opos to poker diladi pou ektos ap to na sou moirastei kalo xarti prepei na paikseis kai katallila gia na kerdiseis?exo dei polles fores na nikaei autos me to asthenestero fillo....kai vevaia simfonontas me ton iason to paixnidi exei simasia,afou kapou eimaste kerdismenoi kapou allou xamenoi.